HIistoric city of Chanderi in Asoknagar district in Madhyapradesh
2017 ഡിസംബർ മാസത്തിൽ അശോക്നഗർ ജില്ലയും തിഖാനഗർ ജില്ലയും സന്ദർശിക്കാൻ എൻആർആർഡിഎയിൽ നിന്ന് എനിക്ക് നിർദ്ദേശം ലഭിച്ചു. എന്നാൽ ചില പ്രത്യേക കാരണങ്ങളാൽ ധിക്കാനഗറിലേക്ക് പോകാതെ അശോക് നഗറിൽ പോയി 5 ദിവസം അവിടെ ചെലവഴിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. അശോക് നഗറിന് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം 201 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള ഭോപ്പാൽ രാജാ ഭോജ് വിമാനത്താവളമാണ്. ഭോപ്പാലിൽ നിന്ന് അശോക്നഗറിൽ എത്താൻ 4 മണിക്കൂർ എടുക്കും. എനിക്ക് അശോക് നഗറിൽ 4 ദിവസത്തെ ജോലി ഉണ്ടായിരുന്നു.
നാല് ദിവസത്തെ ജോലിക്ക് ശേഷം, അവസാന ദിവസം അശോക്നഗറിലെ ചരിത്ര നഗരമായ ചന്ദേരി സന്ദർശിക്കാൻ ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു. ചന്തേരി നഗരം ചന്ദേരി സിൽക്കിന് പേരുകേട്ട സ്ഥലമാണ്. അശോക്നഗറിൽ നിന്ന് ചന്ദേരിയിലേക്കുള്ള ദൂരം ഏകദേശം 53 കിലോമീറ്ററാണ്, കാറിൽ ഏകദേശം ഒരു മണിക്കൂർ എടുക്കും. ചന്ദേരി പട്ടണത്തിലെ പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശിക്കാൻ എന്നെ സഹായിച്ച അശോക്നഗറിൽ നിന്നുള്ള രണ്ട് എഞ്ചിനീയർമാർ എന്നിവരും ഉണ്ടായിരുന്നു. ഞങ്ങൾ രാവിലെ 8 മണിക്ക് ചന്ദേരി പബ്ലിക് ഡവലപ്മെൻ്റ് റെസ്റ്റ് ഹൗസിൽ എത്തി. അവർ തന്നെ വളരെ വിദഗ്ദ്ധനായ ഒരു ഗൈഡ് എം.ആർ. കല്ലേഭായിയെ ഒരുക്കിയിട്ടുണ്ടായിരുന്നു . വളരെ അറിവുള്ള ഒരു വ്യക്തിയായിരുന്നു മിസ്റ്റർ കല്ലേ ഭായ്. കല്ലേ ഭായ് മുഴുവൻ യാത്രയിലും ഞങ്ങളോടൊപ്പം ഉണ്ടായിരുന്നു. ചന്ദേരി സ്വദേശിയായ മിസ്റ്റർ കല്ലേഭായ് വളരെ നല്ല ഒരു ഗൈഡായിരുന്നു, ഈ മഹത്തായ നഗരത്തിൻ്റെ ചരിത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഓരോ സംഭവവും അദ്ദേഹത്തിന് കരുതലാമലകം ആയിരുന്നു
ചന്ദ്രേരിയുടെ ലഘുചരിത്രം
ചന്ദേരി നഗരത്തിന് ഒരു നീണ്ട ചരിത്രമുണ്ട്. മഹാഭാരത കഥയിൽ കൗരവരുടെ പക്ഷത്തുള്ള ശിശുപാല നാണു ചന്തേരി സ്ഥാപിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു. ശ്രീകൃഷ്ണൻറ കടുത്ത ശത്രുവുമായിരുന്ന ശിശുപാലൻ ഇവിടം ഭരിച്ചിരുന്നതായി പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്.
ഖിൽജികൾ, മേവാറിലെ രണസംഘം, മേദിനിരായ് തുടങ്ങിയവയിൽ നിന്നാണ് പുതിയ ചരിത്രം ആരംഭിക്കുന്നത്. മുഗളന്മാർ, ബുണ്ടേല രജപുത്രർ, മറാത്ത ഭരണാധികാരികൾ എന്നിവർ ചന്ദേരി ഭരിക്കുകയും ഒടുവിൽ സിന്ധ്യ രാജവംശം ഇവിടം ഭരിക്കുകയും ചെയ്തു. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം ചന്തേരി ഇന്ത്യയിൽ ലയിച്ചു.
ചായയും ലഘുഭക്ഷണവും കഴിച്ച ശേഷം, സവിശേഷമായ ചരിത്രവും അത്ഭുതകരമായ സ്മാരകവുമുള്ള ചന്ദേരി കോട്ട സന്ദർശിക്കാൻ ഞങ്ങൾ തയ്യാറായി. ചന്ദേരി കോട്ടയിലും ചന്ദേരി നഗരത്തിലും നിരവധി ഹിന്ദി സിനിമകൾ ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് എൻ്റെ ഗൈഡ് മിസ്റ്റർ കല്ലേഭായി വിശദീകരിച്ചു. സ്ത്രീ ഒരു പ്രേതകഥ, സ്ത്രീ രണ്ടാം ഭാഗം (2018 ലെ സിനിമ) എന്നിവ ചന്ദേരിയിലാണ് അടുത്ത് ചിത്രീകരിച്ചതെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ചന്ദേരി കോട്ട
ഒരു വിനോദസഞ്ചാരിയെ ആകർഷിക്കുന്ന ഏറ്റവും ആകർഷണീയമായ കാര്യം ചന്ദേരി കോട്ടയാണ്. ചന്തേരി കുന്നുകളുടെ ഏറ്റവും ഉയരത്തിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പ്രതിഹാര രാജാവായ കീർത്തിപാൽ നിർമ്മിച്ച ഈ കോട്ടയ്ക്ക് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പേര് നൽകി. ചന്ദേരിയിലെ നിരവധി ഭരണാധികാരികൾ ഈ കോട്ട പുനർനിർമിച്ചു. ഖിൽജി പള്ളി പോലുള്ള നിരവധി സ്മാരകങ്ങൾ ഈ കോട്ടയ്ക്കുള്ളിൽ ഉണ്ട്. ചന്ദേരി നഗരത്തിൻ്റെ മുഴുവൻ കാഴ്ചയും നൽകുന്ന ഒരു ദർശന കേന്ദ്രമാണ് ബരാദാരി. കോട്ടയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കാൻ മൂന്ന് കവാടങ്ങളുണ്ട്. അതിലൊന്നിന് ഖൂണി ദർവാസ എന്നാണ് പേര്. തടവുകാരെ ഈ കവാടത്തിലൂടെ താഴേക്ക് വലിച്ചെറിയുകയും അവരുടെ തകർന്ന മൃതദേഹം ഗേറ്റിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുമെന്ന് പ്രാദേശിക പാരമ്പര്യം പറയുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ് ഇത് രക്തത്തിൽ കുതിർന്ന കവാടം നിർമ്മിച്ചത്.
ലേഖകൻ കോട്ടയ്ക്കുള്ളിൽ
ചന്ദ്രേരി നഗരത്തിൻ്റെ മറ്റൊരു കാഴ്ച
ജൗഹർ സ്മാരകം
മേദിനി റായിയും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പട്ടാളക്കാരും ബാബറിൻ്റെ സൈന്യവുമായി പോരാടാൻ കോട്ട വിട്ടതിനുശേഷം നിരവധി രജപുത്ര സ്ത്രീകൾ സതി അനുഷ്ഠിച്ചു ആത്മഹത്യ ചെയ്തതായി പറയപ്പെടുന്നു . 1528 ജനുവരി 29 നാണ് ചന്ദേരി യുദ്ധം നടക്കുന്നത്. 1528 ലെ രണ്ടാമത്തെ പ്രധാന ചന്ദേരി യുദ്ധത്തിലാണ് ഈ പ്രത്യേക ജൗഹർ സംഭവം നടന്നത്.
ആക്രമണത്തിന് മുമ്പ് ബാബർ ഷംഷാബാദ് സമാധാന പരിഹാരമായി മേദിനി റോയിക്ക് വാഗ്ദാനം ചെയ്തെങ്കിലും നിരസിക്കപ്പെട്ടു. മേവാറിലെ റാണ സംഘ ye ദുർബലപ്പെടുത്തുക എന്നതായിരുന്നു ബാബറിൻ്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം.
മേദിനി റേയുടെ യോദ്ധാക്കളുടെ കൈവശം ആവശ്യത്തിന് ആയുധങ്ങൾ ഇല്ലായിരുന്നു, അവർ മരണത്തെ മുഖാമുഖം കണ്ടു. ഒരു വശത്ത് സൈന്യം വരുന്നുണ്ടായിരുന്നു, അവർ തോൽക്കാൻ പോകുകയാണെന്ന് അവർക്കറിയാമായിരുന്നു. പുരുഷന്മാർക്ക് അറിയാമായിരുന്നു, അവർ എണ്ണത്തിൽ കുറവാണെന്നും യുദ്ധത്തിൽ മരിക്കുമെന്നും.
1528 ജനുവരി 29-ന് തണുത്തുറഞ്ഞ ഒരു പ്രഭാതമായിരുന്നു അത്. ഈ യുദ്ധത്തിന് പുറപ്പെടുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ് മേദിനി റോയ് അവരുടെ സ്ത്രീകൾക്കും കുട്ടികൾക്കും വേണ്ടി ജൗഹർ സംഘടിപ്പിച്ചു. ഏകദേശം 1500 സ്ത്രീകളും കുട്ടികളും ഈ ജൗഹർ പ്രവൃത്തിയിൽ പങ്കെടുത്തതായി പറയുന്നു.
ബാബർ തൻ്റെ ഓർമ്മക്കുറിപ്പിൽ ഇത് വിവരിക്കുന്നു.
" കൈകളിൽ ആയുധങ്ങളുമായി പുരുഷന്മാർ എൻ്റെ സൈന്യത്തിലേക്ക് നീങ്ങി, പക്ഷേ നഗ്നരായി .സ്ത്രീകളെ ചുട്ടുകളയാൻ അവർക്ക് മതിയായ വിറകില്ലായിരുന്നു, സ്ത്രീകളുടെ കഷ്ടപ്പാടുകൾ കാണാൻ വയ്യാതെ അവർ കത്തുന്നത് വേഗത്തിലാക്കാൻ വസ്ത്രങ്ങൾ ബലിയർപ്പിച്ചു . "
ബാബർ കോട്ടയിൽ പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ ഒരു താമസക്കാരൻ പോലും ജീവിച്ചിരിപ്പില്ലായിരുന്നു. മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം 1530-ൽ 47-ാം വയസ്സിൽ ബാബർ മരിച്ചു.
ജൗഹർ സ്മാരകത്തിൻ്റെ മുൻപിൽ ലേഖകൻ
ചന്ദേരി കോട്ടയിലെ ബൈജു ബാവ്രയുടെ ശവകുടീരം സന്ദർശിക്കുമ്പോൾ. .ചന്ദേരിയിലെ ഞങ്ങളുടെ പണ്ഡിത ഗൈഡ് ശ്രീ കല്ലേ ഭായിയെ ഫോട്ടോയിൽ കാണാം
ബൈജു ബാവ്ര എന്നറിയപ്പെടുന്ന ആ സംഗീതജ്ഞനെ കുറിച്ച് ചരിത്രപരമായ ഒരു പശ്ചാത്തലവും ലഭ്യമല്ല. എങ്കിലുംഗുജറാത്ത് സംസ്ഥാനത്തെ ചാമ്പാനറിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു ബ്രാഹ്മണ കുടുംബത്തിൽ ബാജിനാഥ് തിവാരി എന്ന പേരിലാണ് ബൈജു ബാവ്ര ജനിച്ചതെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു . ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ പിതാവിനെ നഷ്ടപ്പെട്ട അദ്ദേഹം സംഗീതജ്ഞനായ സന്യാസിയായിരുന്ന സ്വാമി ഹരിദാസിൽ നിന്ന് സംഗീതം പഠിച്ചുവെന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.
സംഗീത ഇതിഹാസം താൻസന്റെ സമകാലികനാണ് ബൈജു ബാവ്ര എന്നാണ് ഐതിഹ്യം. ബാജിനാഥ് തിവാരിക്ക് ബൈജു ബാവ്ര എന്ന പേര് എങ്ങനെ ലഭിച്ചുവെന്ന് അറിയില്ല . അന്നത്തെ ഗ്വാളിയോർ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന മാൻസിംഗ് തോമറിന്റെ കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു സംഗീതജ്ഞനായിരുന്നു അദ്ദേഹം.
അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഗീത പ്രശസ്തി ചന്ദേരി രാജാവിന്റെ കാതുകളിലെത്തി, ചന്ദേരി കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുക്കാൻ അദ്ദേഹത്തെ ക്ഷണിച്ചു. അങ്ങിനെ ബൈജു ബാവ്ര ചന്ദേരിയിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കി, അവിടെ വെച്ചാണ് അദ്ദേഹം തന്റെ മകൻ ഗോപാലിനെ ദത്തെടുത്തത്. ഗോപാൽ പിന്നീട് വിവാഹിതനായി, ബൈജു ബാവ്രയുമായി വളരെ അടുപ്പമുള്ള ഒരു മകൾ മീര ഉണ്ടായിരുന്നു . എന്നാൽ ചില തെറ്റിദ്ധാരണകൾ കാരണം ഗോപാൽ അദ്ദേഹത്തെ ഉപേക്ഷിച്ചു. മീരയുടെ വേർപാട് അദ്ദേഹത്തിന് വലിയ വേദനയുണ്ടാക്കി.
ബൈജു ബാവ്രയുടെ സംഗീതത്തിന്റെ ശക്തി അത്രത്തോളം ശക്തമായിരുന്നുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു, അദ്ദേഹത്തിന് സംഗീതത്തിലൂടെ മഴ പെയ്യിക്കാൻ കഴിഞ്ഞു .
1610-ൽ ചന്ദേരിയിൽ വച്ച് ടൈഫോയ്ഡ് ബാധിച്ച് ബൈജു ബാവ്ര മരിച്ചുവെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
കോട്ടയിൽ നിന്ന് തിരികെ വരുമ്പോൾ നടന്ന് താഴേക്ക് എത്താം. തിരികെ വരുമ്പോൾ ജോഗേശ്വരി ദേവി ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് അടുക്കാം. ഗുഹയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ജോഗേശ്വരി ദേവിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ദേവത. ക്ഷേത്രത്തിൽ രണ്ട് ശിവലിംഗങ്ങളുമുണ്ട് .
രാജ്ഘട്ട് ഡാം റിസർവോയർ
ചന്ദേരിയുടെ ചരിത്രം നവീനശിലായുഗ കാലഘട്ടം വരെ നീളുന്നു. സമീപകാല ചരിത്രത്തിൽ, ഗുപ്തന്മാർ മുതൽ പ്രതിഹാരന്മാർ, മൗര്യന്മാർ വരെയുള്ള വിവിധ രാജവംശങ്ങൾക്ക് ചന്ദേരി ഒരു പ്രധാന മേഖലയായിരുന്നു. ചന്ദേരി പട്ടണവും അതിന്റെ പരിസരവും വളരെയധികം ചരിത്രപരവും പുരാവസ്തുപരവുമായ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു നിധിശേഖരമാണ്. ചന്ദേരിയുടെ ചുറ്റുപാടും കുറഞ്ഞത് 12 വലിയ പുരാവസ്തു കേന്ദ്രങ്ങളുണ്ട്, അവ അതിന്റെ നീണ്ടതും സൂക്ഷ്മവുമായ ചരിത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രധാനപ്പെട്ട കരകൗശല വസ്തുക്കളും വിവരങ്ങളും നൽകുന്നു, അവ നൽകുന്നു.അലാവുദ്ദീൻ ഖിൽജിയെപ്പറ്റിയുള്ള നിരവധി സ്മാരകങ്ങൾ ഈ മ്യൂസിയത്തിൽ ഉണ്ട്
ചന്ദേരി മ്യൂസിയം ഈ അത്ഭുതകരമായ കരകൗശല വസ്തുക്കൾ, അതിമനോഹരമായ ശിൽപങ്ങൾ, കൊത്തുപണികൾ, ലിഖിതങ്ങൾ, മറ്റു പലതും എന്നിവയുടെ ഒരു ശേഖരമാണ്. ചന്ദേരി മ്യൂസിയത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്ന ശേഖരങ്ങൾ പ്രധാനമായും കണ്ടെത്തിയത് ഏകദേശം 19 കിലോമീറ്റർ അകലെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ബുധി ചന്ദേരി എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു സ്ഥലത്തു നിന്നാണ്. ചന്ദേരി പട്ടണത്തിലെ പഴയ വാസസ്ഥലമായിരുന്നു ബുധി ചന്ദേരി, പുരാണ കാലഘട്ടം മുതലുള്ളതാണ് ഇത്. മുമ്പ് ചൈദ്നഗർ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇത് മഹാഭാരതത്തിൽ പോലും പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
ചന്ദേരി മ്യൂസിയത്തിൽ 5 ഗാലറികളുണ്ട്. ഒരു ഗാലറി ജൈനമതം, ശൈവമതം, വൈഷ്ണവമതം എന്നിവയ്ക്കായി സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു, മറ്റൊരു ഗാലറി ചന്ദേരിയുടെ ചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തുന്നു, അഞ്ചാമത്തെ ഗാലറി ആനന്ദം ഗാലറി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ചരിത്രത്തിലുടനീളം വ്യത്യസ്ത മതങ്ങളുടെയും വിശ്വാസങ്ങളുടെയും പ്രഭവകേന്ദ്രമാണ് ഈ പട്ടണം. ഇതിൽ ജൈനമതം , ഇസ്ലാം, ശൈവമതം , ബുദ്ധമതം, വൈഷ്ണവമതം തുടങ്ങിയവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ചന്ദേരിയുടെ മഹത്തായ ഭൂതകാലം എഎസ്ഐ മ്യൂസിയം ചന്ദേരിയുടെ ഗാലറികളിൽ കല്ലിൽ മനോഹരമായി ജീവൻ പ്രാപിക്കുന്നു.
- ചന്ദേരി ഗാലറിയുടെ ചരിത്രം
- വൈഷ്ണവ ഗാലറി
- ശൈവ, ശാക്ത ഗാലറി
- ജൈന ഗ്യാലറി
- ആനന്ദം ഗാലറി
Comments
Post a Comment