Tomb of Shersha Suri in Sasaram districts IN BIHAR STATE

 2015 ഏപ്രിലിൽ ബീഹാർ സംസ്ഥാനത്തെ സസാറാം ജില്ലയിലെ ഷേർഷാ സൂരിയുടെ ശവകുടീരം സന്ദർശിക്കാൻ എനിക്ക് ഒരു  അവസരം ലഭി. ബീഹാറിലെ ഏറ്റവും പിന്നോക്കം നിൽക്കുന്ന ജില്ലകളിൽ ഒന്നായ സസാറാമിലേക്ക് ഞാൻ ഒരു ഔദ്യോഗിക യാത്രയിലായിരുന്നു. 

പ്രധാനമന്ത്രി ഗ്രാം സഡക് യോജന (PMGSY) പ്രകാരം നിർമ്മിച്ച റോഡുകളുടെ ഗുണനിലവാരം പരിശോധിച്ച് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യാൻ NRRDA (നാഷണൽ റൂറൽ റോഡ് ഡെവലപ്‌മെന്റ് ഏജൻസി) നിയമിച്ച 100 നാഷണൽ ക്വാളിറ്റി മോണിറ്റർമാരിൽ ഒരാളായി ഞാൻ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു . 33 വർഷത്തെ വിശിഷ്ട സേവനത്തിനുശേഷം, കേരള പൊതുമരാമത്ത് വകുപ്പിൽ നിന്ന് സൂപ്രണ്ടിംഗ് എഞ്ചിനീയറായി ഞാൻ വിരമിച്ചു. അതിനുശേഷം ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് NRRDA (നാഷണൽ റൂറൽ ഡെവലപ്‌മെന്റ് ഏജൻസി) പ്രകാരം നാഷണൽ ക്വാളിറ്റി മോണിറ്ററായി എന്നെ നിയമിച്ചു. ഇന്ത്യയിലുടനീളം സഞ്ചരിക്കാനും ഗ്രാമീണ ഇന്ത്യയുടെ സംസ്കാരം, ചരിത്രം, ഭക്ഷണം, ജീവിതശൈലി എന്നിവ അനുഭവിക്കാനും എനിക്ക് അപൂർവങ്ങളിൽ അപൂർവമായ ഒരു അവസരം നൽകിയതിനാൽ ഈ നിയമനം ഏറ്റെടുക്കുന്നതിൽ ഞാൻ വളരെ സന്തോഷിച്ചു. വടക്കേ ഇന്ത്യയിലെ മിക്കവാറും എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും, പ്രത്യേകിച്ച് വളരെ ദരിദ്രമായ ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിലെ നൂറുകണക്കിന് ഗ്രാമീണ ഗ്രാമങ്ങൾ എന്റെ ജോലി ചെയ്യുമ്പോൾ ആയിരക്കണക്കിന് കിലോമീറ്ററുകൾ സഞ്ചരിക്കുന്നത് ഞാൻ കണ്ടിട്ടുണ്ട്. ഞാൻ ഏകദേശം 75 ജില്ലകൾ സന്ദർശിച്ചിട്ടുണ്ട്, അവിടെ താമസിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഈ ജില്ലകളിലെ ഉൾപ്രദേശങ്ങൾ സന്ദർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. പിക്നിക് സ്ഥലങ്ങൾ, ചരിത്രപരമായ കോട്ടകൾ, ക്ഷേത്രങ്ങൾ, വന്യജീവി ദേശീയോദ്യാനങ്ങൾ, ഈ വിദൂര സ്ഥലങ്ങളിലെ ബീച്ചുകൾ തുടങ്ങിയ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒന്നോ രണ്ടോ സ്ഥലങ്ങളെങ്കിലും സന്ദർശിക്കുന്നത് ഞാൻ ഒരു പതിവാക്കി. ഈ സ്ഥലങ്ങളുടെ ഫോട്ടോയെടുക്കാൻ എനിക്ക് ഒരു അപൂർവ അവസരം ലഭിച്ചു. യാത്രയ്ക്കിടെ ഈ ഗ്രാമങ്ങളിലെ വംശീയ ഭക്ഷണം രുചിക്കാൻ എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചു.  ഞാൻ അവരെ എങ്ങനെ കണ്ടു, അവരുടെ ചരിത്രം, സംസ്കാരം, ജീവിതശൈലി മുതലായവ പരിചയപ്പെടുത്താൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിച്ചു.

അതുകൊണ്ടാണ് ഞാൻ ഈ ബ്ലോഗുകൾ എഴുതാൻ തുടങ്ങിയത്.

ഷേർ ഷാ സൂരിയുടെ ശവകുടീരം

സസാറാമിലെ എന്റെ ഔദ്യോഗിക ജോലി കഴിഞ്ഞ്, സംസ്ഥാന സർക്കാരിനു വേണ്ടിയുള്ള എന്റെ ജോലിയിൽ എന്നെ സഹായിച്ച എഞ്ചിനീയറോട്, ജില്ല വിടുന്നതിനുമുമ്പ് സസാറാം ജില്ലയിലെ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് അറിയാൻ സമയം ചെലവഴിച്ചോ എന്ന് ഞാൻ ചോദിച്ചു. ഷേർ ഷാ സൂരിയുടെ ശവകുടീരം സസാറാം ജില്ലയിലാണെന്നും അടുത്ത ദിവസം നമുക്ക് അത് സന്ദർശിക്കാമെന്നും അദ്ദേഹം എന്നോട് പറഞ്ഞു. വാസ്തവത്തിൽ, ഞാൻ താമസിക്കുന്ന ഹോട്ടലിന് ഇത്ര അടുത്തായി ഇത്രയും മനോഹരമായ ഒരു വാസ്തുവിദ്യാ അത്ഭുതം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നുണ്ടെന്ന് എനിക്ക് അറിയില്ലായിരുന്നു. ഞാൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർദ്ദേശം സ്വീകരിച്ചു. 

നമ്മുടെ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ആദ്യ നാളുകളിൽ സസാറാമിലെ ജനങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത പാർലമെന്റ് അംഗം എന്ന നിലയിൽ ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തിലും സസാറാം ജില്ല പ്രശസ്തമാണ്. ഇന്ത്യയുടെ മഹാനായ നേതാവും ഇന്ദിരാഗാന്ധി മന്ത്രിസഭയിൽ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്നയാളുമായ ജഗ്ജീവൻ റാമായിരുന്നു അത് . അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൾ, പിന്നീട് ലോക്സഭാ സ്പീക്കറായി.സസാറാം മീരാ കുമാറിനെയും തിരഞ്ഞെടുത്തു . ന്യൂഡൽഹിയെ വളരെയധികം സ്വാധീനിച്ച സ്വന്തം മണ്ണിൽ നിന്നുള്ള മഹാന്മാരായ നേതാക്കളുടെ സാന്നിധ്യം ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, വിദ്യാഭ്യാസം, വ്യവസായം, ഗതാഗതം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളിൽ ജില്ല ഇപ്പോഴും പിന്നിലായിരുന്നു എന്നത് ഒരു വസ്തുതയായിരുന്നു. 

ഓരോ ചരിത്ര സ്മാരകവും നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ അസ്വസ്ഥമായ ഭൂതകാലത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു കഥ പറയുന്നു. ഷേർഷായുടെ ശവകുടീരം അത്തരമൊരു കഥയുടെ ജീവിക്കുന്ന ഉദാഹരണമാണ്. നിർഭാഗ്യവശാൽ, ഇന്ത്യയുടെ സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക ഭൂതകാലത്തെയും ചരിത്രത്തെയും കുറിച്ച് വളരെ കുറച്ച് ആളുകൾക്ക് മാത്രമേ അറിയൂ.

ഷേർ ഷാ സൂരിയുടെ ശവകുടീരത്തിനടുത്തുള്ള ഒരു ഹോട്ടലിലാണ് ഞാൻ താമസിച്ചത്. നഗരത്തിൽ താമസിക്കാൻ നല്ല ഹോട്ടലുകൾ കുറവാണ്.

ആരായിരുന്നു ഷേർഷാ സൂരി?

മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഹുമയൂണിനെ പരാജയപ്പെടുത്തി അധികാരം പിടിച്ചെടുത്ത ശേഷം ഒരിക്കൽ ഇന്ത്യ ഭരിച്ച ഒരു അഫ്ഗാൻ ആയിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും അദ്ദേഹം ഭരിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മസ്ഥലം സസാരം ആയിരുന്നു.

                                   ശവകുടീരത്തിന് മുന്നിൽ (

കുതിരകളെ വളർത്തുന്ന ഹസ്സൻ ഖാന്റെ എട്ട് മക്കളിൽ ഒരാളായ ഫരീദ് ഖാൻ തന്റെ പിതാവിനെതിരെ കലാപം നടത്തി ജൗൻപൂരിലെ ഗവർണറായിരുന്ന ജമാൽ ഖാന്റെ സേവനത്തിൽ ഒരു പട്ടാളക്കാരനായി ചേർന്നു. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ബീഹാറിലെ മുഗൾ രാജാവിനുവേണ്ടി ജോലി ചെയ്തു. അദ്ദേഹത്തിന് ഷേർ ഖാൻ എന്ന പദവി ലഭിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ധീരത കാരണം അദ്ദേഹത്തിന് ഷേർ ഖാൻ എന്ന പദവി ലഭിച്ചു. 

ഒരു ബംഗാളി സൈന്യത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി ബീഹാറിന്റെ ഭരണം ഏറ്റെടുത്ത ശേഷം. 1539-ൽ അദ്ദേഹം ബംഗാൾ കീഴടക്കി, സമർത്ഥമായ വഞ്ചനയിലൂടെ ചൗസ യുദ്ധത്തിൽ മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഹുമയൂണിനെ പരാജയപ്പെടുത്തി ഇന്ത്യയുടെ ചക്രവർത്തിയായി. അദ്ദേഹം ഷേർഷാ എന്ന രാജകീയ പദവി ഏറ്റെടുത്തു. ഹു _1545 മുതൽ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യ ഭരിച്ചു. ഷേർഷായുടെ സാമ്രാജ്യം ബംഗാൾ മുതൽ സിന്ധ് വരെ വ്യാപിച്ചു, കശ്മീർ ഒഴികെ. ഇന്ത്യയിൽ അദ്ദേഹം സൂരി രാജവംശം സ്ഥാപിച്ചു.

ഷേർഷാ ഒരു ദയാലുവായ ഭരണാധികാരിയും ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച ഭരണാധികാരികളിൽ ഒരാളുമായിരുന്നു. ചരിത്രത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഭാവനകൾ വിപ്ലവകരമായി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയെ കൂടുതൽ നീതിയുക്തമാക്കിയത് അദ്ദേഹമാണ്. രൂപ കൊണ്ടുവന്നത് അദ്ദേഹമാണ്. സൈനികരെ നേരിട്ട് നിയമിച്ചു. നികുതി പിരിവിൽ പുതിയ രീതികൾ അവതരിപ്പിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ്.

ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും മഹാനായ മുസ്ലീം ഭരണാധികാരികളിൽ ഒരാളായ ഷേർഷാ എളിയ തുടക്കം മുതൽ ചക്രവർത്തിയായി ഉയർന്നുവന്നു, നികുതി പിരിവ് കാര്യക്ഷമമായി കൈകാര്യം ചെയ്യുകയും തന്റെ ജനങ്ങൾക്ക് റോഡുകൾ, വിശ്രമ കേന്ദ്രങ്ങൾ, കിണറുകൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. റൈസന്റെ കീഴടങ്ങലിനുശേഷം ഹിന്ദുക്കളുടെ കൂട്ടക്കൊല പോലുള്ള ചുരുക്കം ചില സംഭവങ്ങൾ ഒഴികെ, അദ്ദേഹം പൊതുവെ അമുസ്ലിംകളോട് സഹിഷ്ണുത പുലർത്തിയിരുന്നു.

ഇന്ത്യയിൽ സൂരി രാജവംശം സ്ഥാപിച്ചത് ഷേർഷ സൂരിയാണ്. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ അദ്ദേഹം റോയൽ ഹൈവേ (ഗ്രാൻഡ് ട്രങ്ക് റോഡ്) പുനർനിർമ്മിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. അദ്ദേഹം ഫലവൃക്ഷങ്ങളും തണൽ മരങ്ങളും നട്ടുപിടിപ്പിച്ചു. ഹൈവേയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പൂന്തോട്ടങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു. പഴയ ചക്രവർത്തിയുടെ ബഹുമാനാർത്ഥം നാഷണൽ ഹൈവേ 1 ഷേർഷ സൂരി മാർഗ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. വാസ്തവത്തിൽ, ലോകത്തിലെ 5 ആധുനിക രാജ്യങ്ങളെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഗ്രാൻഡ് ട്രങ്ക് റോഡ് അദ്ദേഹം നിർമ്മിച്ചു.

1545-ൽ ഒരു സ്ഫോടനത്തിൽ ഷേർഷാ കൊല്ലപ്പെട്ടു. 1545-ൽ കലിംഗ കോട്ട ഉപരോധത്തിനിടെയുണ്ടായ ഒരു അപകടത്തിൽ അദ്ദേഹം കൊല്ലപ്പെട്ടു.

ഷേർ ഷാ സൂരിയുടെ ശവകുടീരം

രാവിലെ 10 മണിയോടെ ഞങ്ങൾ ശവകുടീരം കാണാൻ തുടങ്ങി. അവിടെ ഇതിനകം ധാരാളം വിനോദസഞ്ചാരികൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.  

ഷേർഷാ സൂരിയുടെ ശവകുടീരം ഇന്തോ-ഇസ്ലാമിക് വാസ്തുവിദ്യയുടെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. മിർ മുഹമ്മദ് അൽവാൻ ഖാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഇത് 1540 നും 1545 നും ഇടയിൽ നിർമ്മിച്ചതാണ്. ചുവന്ന മണൽക്കല്ലിൽ നിർമ്മിച്ച ഈ ശവകുടീരത്തിന് 122 അടി ഉയരമുണ്ട്, ഏകദേശം ചതുരാകൃതിയിലുള്ള ഒരു കൃത്രിമ തടാകത്തിന്റെ മധ്യത്തിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ത്യയിലെ രണ്ടാമത്തെ താജ്മഹൽ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.തടാകത്തിന്റെ നടുവിൽചതുരാകൃതിയിലുള്ള ഒരു കൽത്തൂണിലാണ് ഈ ശവകുടീരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ഓരോ കോണിലും താഴികക്കുടങ്ങളുള്ള മേൽക്കൂരകളുണ്ട്. പ്രധാന ശവകുടീരം ഒരു അഷ്ടഭുജാകൃതിയിലുള്ള പ്ലാനിലാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്, ഇത് ഒരു കൽപ്പാലം വഴി പ്രധാന ഭൂമിയുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഷേർഷായുടെ ജീവിതകാലത്ത് നിർമ്മിച്ച ഈ ശവകുടീരം അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ഇസ്ലാം ഷായുടെ ഭരണകാലത്താണ് പൂർത്തിയായത്. പുരാതന ഇന്ത്യൻ വാസ്തുവിദ്യയുടെ ഒരു മനോഹരമായ സ്മാരകമാണിത്. സസാരം പോലുള്ള ഒരു സ്ഥലത്ത് ഈ മനോഹരമായ നിർമ്മാണം കണ്ടപ്പോൾ ഞാൻ ശരിക്കും അത്ഭുതപ്പെട്ടു. ഈ മഹത്തായ വാസ്തുവിദ്യാ സമാധാനത്തിന് ആവശ്യമായ അറ്റകുറ്റപ്പണികൾ നൽകാത്തത് വളരെ ദയനീയമാണ്. 

ചരിത്ര അവശിഷ്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഉൾക്കാഴ്ച ലഭിക്കുമ്പോൾ സസ്സരാത്തിലെ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങൾ ആശ്ചര്യങ്ങൾ നിറഞ്ഞതാണ്.

ഷേർഷ ശവകുടീരത്തിൽ എങ്ങനെ എത്തിച്ചേരാം?

എയർവേയ്‌സ്- ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം ഗയയാണ്, പട്‌നയും ഒരു ഓപ്ഷനാണ്. ഗയയിൽ നിന്ന് കാറിൽ ഏകദേശം മൂന്ന് മണിക്കൂർ യാത്രയുണ്ട്.

വാരണാസിക്കും ഗയയ്ക്കും ഇടയിലുള്ള ഒരു പ്രധാന റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനാണ് റെയിൽവേസ്-സസാരം.

റോഡ്‌വേകൾ- റൂജ റോഡ്, റൂജ റോഡ് നമ്പർ 1 എന്നിവയാണ് ഇവിടെ എത്തിച്ചേരാനുള്ള പ്രധാന റോഡുകൾ.

ശവകുടീരത്തിന് സമീപം പാർക്കിംഗ് ലഭ്യമാണ്.

ഷേർ ഷാ സൂരിസ് ശവകുടീരം ആഴ്ചയിൽ എല്ലാ ദിവസവും തുറന്നിരിക്കും. രാവിലെ 10.00 മുതൽ വൈകുന്നേരം 5.00 വരെ പ്രവേശനം അനുവദനീയമാണ്. ടിക്കറ്റ് നിരക്ക് വളരെ കുറവാണ്. ഇന്ത്യൻ പൗരന്മാർക്ക് 5 രൂപയും വിദേശികൾക്ക് 100 രൂപയുമാണ്.

സസാറാമിൽ നല്ല ഹോട്ടലുകൾ കുറവാണ്.

ഈ മനോഹരമായ ശവകുടീരം സന്ദർശിക്കുന്നതിനു പുറമേ, സസാറാമിൽ മറ്റ് നിരവധി വിനോദസഞ്ചാര ആകർഷണങ്ങളുണ്ട്. 

 മാ താരാ ചണ്ഡി ക്ഷേത്രം, സായി ബാബ മന്ദിർ, ഷേർ ഷാ സൂരിയുടെ പിതാവ് ഹസൻ ഖാൻ സൂരിയുടെ ശവകുടീരം, ടൺസ് വെള്ളച്ചാട്ടം, ദുവാഖുണ്ട (മനോഹരമായ പിക്നിക് സ്ഥലം ) തുടങ്ങിയവയാണ് അവ .

ഷെർഷ സൂരിയുടെ പ്രശസ്തമായ ശവകുടീരം സന്ദർശിച്ച ശേഷം ഞാൻ കഴിഞ്ഞ നാല് ദിവസമായി താമസിച്ചിരുന്ന ഹോട്ടലിലേക്ക് മടങ്ങി. പിറ്റേന്ന് രാവിലെ ഞാൻ പട്‌ന വിമാനത്താവളത്തിലെത്താൻ സസാറാമിൽ നിന്ന് പുറപ്പെട്ടു, അവിടെ നിന്ന് എനിക്ക് ബാംഗ്ലൂരിലേക്ക് പറക്കണം.